اکثر مردم از باریدن برف‌ها خاطره‌ای خوب و به یاد ماندنی دارند. اما اگر شدت برف آنقدر باشد که بحران آفرین شود، دیگر شادی‌ها به سمت نگرانی، دلهره و دردسر سوق پیدا می‌کند و دغدغه‌ها و نگرانی‌ها راه خود را به خانه‌ها باز می‌کنند.
سال 83 نیز اینچنین بود. شدت بارش مداوم برف طی 48 ساعت آنقدر بود که سقف خانه‌ها، واحدهای صنعتی را پایین آورد و مردم ناگهان متوجه شدند نه تنها نباید از بارش برف خوشحال شوند، بلکه باید نگران آینده‌کاری فرزندانشان که در حوزه صنعت مشغول بودند یا سستی سقف خانه‌هایی که مأمن مطمئنی تا آن زمان محسوب می‌شد، باشند. راه‌ها، تأسیسات، واحدهای صنعتی و حتی منازل مردم در برف 83 به قدری متضرر شد که از آن سال به بعد مردم بیشتر از بارش برف در ابتدا نگران می‌شوند و دلهره به سراغشان می‌آید تا شادی و شور. در برف روزهای اخیر گیلان نیز که شدت بارش آن، بارها از سوی کارشناسان هواشناسی هشدار داده شده بود، ناخودآگاه دلهره دوباره به سراغ مردم آمد. البته در روزهای ابتدایی بارش، شادی در بین مردم موج می‌زد اما وقتی بارش‌ها به روز دوم و سوم رسید و خبرها از گوشه و کنار استان از بسته شدن راه‌ها و قطعی برق و آب رسید، دیگر نگرانی بود که جایگزین شادی نخستین شد.
اگرچه از روز نخست بارش، ستادهای بحران در استانداری و همین‌طور فرمانداری‌ها و شهرداری‌ها تشکیل شد، اما سرعت عملیات با وجود تلاش راهداران، کارکنان شهرداری‌ها و همه نیروهای سازمان‌هایی چون برق، آب و گاز به کندی پیش می‌رفت به‌طوری که بیش از 2500روستای جای جای گیلان در تهدید محاصره برف و مسدود شدن 8 هزار کیلومتر راه روستایی گزارش شد. اگرچه مسئولان از تلاش شبانه‌روزی برای بازگشایی مسیرهای این روستاها خبر می‌دادند اما باز کندی عملیات و بارش مجدد برف مانع از به نتیجه رسیدن این تلاش‌ها می‌شد. در بارش برف که مطمئناً چاره‌ای نمی‌توان اندیشید اما دلیلی که مسئولان از کندی روند عملیات‌های نجات و بازگشایی مسیرها گزارش می‌دادند، ناشی از فرسوده بودن ماشین‌آلات و تأسیسات لازم اعلام شد.
ماشین‌آلاتی که نیاز به نوسازی دارند
«محمدعلی نجفی» استاندار گیلان با اتمام بارش‌ها از فرسودگی ماشین‌آلات ضروری راهداری و برفروبی در مواقع بحرانی در استان پرده برداشت. وی در این‌باره با بیان این‌که با برآوردهای اولیه در حوزه‌های مختلف بیش از 5 هزار میلیارد ریال خسارت به گیلان وارد شده می‌گوید: تأسیسات و ماشین‌آلات کنونی استان نیازمند نوسازی جدی است. زیرا در مواقع بحرانی نیاز به ماشین‌آلات مجهز که توانایی رفع مشکلات راهداری را داشته باشند، ناگزیر است. «محمد آقاجانزاده» معاون امور عمرانی استانداری نیز با تأیید این مطلب اظهار می‌کند: در بحران برف روزهای اخیر با این‌که 570 دستگاه بلدوزر، گریدر و ماشین سنگین به بازگشایی مسیرها پرداختند اما فرسودگی این تأسیسات در روند عملیاتی تأثیرگذار و به خوبی مشهود بود. وی با اشاره به عمر بالای این تأسیسات و ماشین‌آلات می‌افزاید: عمر مفید ماشین‌آلات اینچنینی تا 17 سال است اما در گیلان ما از ماشین‌آلاتی با عمر بالای 25 سال برخورداریم و این فرسودگی و مستهلک بودن در چنین مواقع بحرانی مشکل آفرین می‌شود. ماشین‌آلاتی که پس از 25 سال باید از رده خارج شوند و به شدت دچار فرسودگی هستند در صورتی که طی 20 سال گذشته گیلان با بحران‌هایی چون برف، سیل و زلزله روبه‌رو شده است، نیاز به نوسازی در این ماشین‌آلات به شدت احساس می‌شود.
ماشین‌آلاتی که خود خسارت زننده هستند
«ایرج ندیمی» نماینده لاهیجان در مجلس شورای اسلامی در این‌باره با بیان این‌که اکثر خسارت‌های وارده به استان در زمینه زیرساختی بوده می‌گوید: با وجود تجربه بحران سال 83، خوشبختانه امسال مدیریت بهتری در بحران برف روزهای اخیر صورت گرفت اما از طرفی بخشی از خسارت‌های وارد نیز از نبود ماشین‌آلات مناسب و به روز اتفاق افتاد. خساراتی که با استفاده از ماشین‌آلات نامناسب و فرسوده به استان وارد شده است که این خود مشکلی مضاعف است. از وی دلیل برخوردار نبودن و فراهم این ماشین‌آلات طی چند سال گذشته در استان را می‌پرسیم که ندیمی چند دلیل را برای این منظور عنوان می‌کند. این نماینده ی مجلس می‌گوید: طی سال‌های گذشته بحث تحریم‌ها در واردات ماشین‌آلات مدرن و مجهز مشکل آفرین شد و در این میان در مواقع بحرانی این تأثیر به خوبی خود را نشان می‌دهد. وی می‌افزاید: اما علاوه بر تحریم‌ها، بحث‌های مالی و مدیریتی نیز باعث شده که بدون امکانات به روز و مجهز در این مواقع باشیم که خود از دلایل دیگر این عدم برخورداری‌ها هستند.ندیمی مسأله نگهداری از ماشین‌آلات را نیز مطرح می‌کند. نگهداشتی که باید صورت می‌گرفت تا از داشته‌ها بهترین استفاده را کرد.
نیاز به اعتبار
اما نوسازی این وسعت فرسودگی در ماشین‌آلاتی که معاون عمرانی استانداری از آن خبر می‌دهد، نیازمند اعتباری بالغ بر میلیاردها تومان است. اعتباری که‌گاه به اندازه کل مبلغ موردنیاز برای رفع بحران برف پیش‌بینی می‌شود و نمی‌توان انتظار داشت یک ساله تخصیص داده شود.
آقاجانزاده با تأکید بر اضطرار نوسازی ماشین‌آلات سنگین در این‌باره اعلام می‌کند: نوسازی 30درصد از ماشین‌آلات سنگینی که امروز در استان در مواقع بحرانی به آنها نیاز جدی پیدا می‌کنیم، نیازمند 200 میلیارد تومان است.
از بحران برف سال 83، نزدیک به 10 سال می‌گذرد. با خسارت‌هایی که طی آن سال در استان رخ داد، انتظار می‌رفت که آمادگی برای روبه‌رویی با بحران‌های اینچنینی در استان فراهم باشد. مطمئناً نیاز به ماشین‌آلاتی که می‌تواند در این مواقع کمک‌کننده باشند از بحران 10 سال پیش تاکنون باید آماده می‌شد. ماشین‌آلاتی که نیاز به آنها امروز از سوی مسئولان امر نیز اعلام می‌شود و در بحران برفی اخیر استان، بر ضرورت وجود و نوسازی آنها تأکیدات بسیاری شده است. اما چرا تاکنون بعد از گذشت این بحران‌ها، در برخورداری از ماشین‌آلات سنگین لازم در تنگنا هستیم؟
